Bài đăng: https://tgpsaigon.net/bai-viet/su-tro-lai-cua-dang-kinh-ngac-cua-gen-z-81862
Ý tưởng không phải là trò chơi. Chúng có khả năng làm cho sự việc chuyển động và tác động đến thực tại.
Như sách Sáng Thế, Tựa ngôn Tin Mừng Gioan, và nền triết học Aristotle–Thomist đã chỉ ra: Lời, ý tưởng, điều vô hình, được hình thành trước, và sau đó mới trở thành thực tại vật chất. Đây chính là trật tự của công trình sáng tạo.
Người thợ mộc nghĩ ra mẫu ghế trước khi bắt đầu đục đẽo gỗ. Một kiến trúc sư phải nộp bản vẽ trước khi thợ xây dựng dựng nên công trình. Ý tưởng của Karl Marx, khi rơi vào tay những nhà cách mạng Nga đầu thế kỷ 20, đã biến đổi lịch sử, dẫn đến sự ra đời của Liên Xô. Ý tưởng có thể lật đổ chính quyền, cứu sống hay hủy diệt đời người.
Những ý tưởng đúng, phù hợp với sự thật, dẫn con người đến thiện hảo và hạnh phúc. Ngược lại, những ý tưởng sai lạc đưa con người đến vực thẳm.
Tuần này, khi biết rằng thế hệ trẻ nhất của Gen Z vừa bước vào tuổi trưởng thành – thường gọi là “Thế hệ Z” từ 18 đến 28 tuổi (sinh khoảng năm 1997 đến 2007)– đang trở lại với niềm tin nơi Thiên Chúa với tốc độ đáng kinh ngạc, tôi không mấy ngạc nhiên, dù vẫn bất ngờ trước sự nhanh chóng của nó.
Theo thống kê mới nhất của YouGov, từ năm 2021 đến 2025, niềm tin vào Thiên Chúa nơi giới trẻ Anh quốc đã tăng gần gấp ba, từ 18% lên 48%. Chính bản thân tôi cũng nằm trong số đó. Tôi được đón nhận vào Giáo hội Công giáo tháng 3/2021, chỉ vài tuần trước Lễ Vọng Phục Sinh, sau hai năm tham dự Thánh lễ khi còn du học ở Oslo.
Nhiều bạn bè tôi cũng là những người trở lại đạo. Chúng tôi chia sẻ nhiều điều về hành trình, niềm vui và những trăn trở. Hiện tượng này có thể được lý giải bởi hai yếu tố: những “tác nhân đẩy” khiến người trẻ rời xa chủ nghĩa vô thần đương thời, và những “tác nhân kéo” dẫn họ về với Thiên Chúa.
Từ thế hệ Baby Boomers, Gen X cho đến Millennials, phần lớn người lớn ở phương Tây đã bỏ dần niềm tin Kitô giáo và đời sống đạo nghiêm túc. Họ tin rằng việc này sẽ mang đến một thiên đường lý trí, không còn “mê tín” và tàn bạo. Nhưng Gen Z là thế hệ đầu tiên nhận ra kết quả hoàn toàn trái ngược:
- Gia đình tan vỡ, ly dị gia tăng.
- Con người trở thành nô lệ cho dục vọng.
- Xã hội mục nát bởi tham nhũng.
- Một nền văn minh Kitô giáo rực rỡ suốt 2000 năm dần bị phá hủy.
Người trẻ nhìn thấy rõ sự suy tàn: Thay vì tạo ra Venice, nhân loại xây những đô thị xấu xí; thay vì Michelangelo hay Bernini, họ chỉ còn văn hóa rẻ tiền và hình thức giải trí trụy lạc.
Họ cảm nhận rõ những sai lầm này khi sống trong một thế giới có tỷ lệ sinh âm, đối diện nguy cơ sụp đổ trong vòng một thế kỷ. Họ nhận ra “hạt giống” ý tưởng gieo trồng sau Thế chiến II – từ triết học hậu hiện đại, văn hóa đại chúng thập niên 1960, đến chủ nghĩa tự do xã hội – đã trổ sinh hoa quả độc: chủ nghĩa hư vô, khủng hoảng căn tính, suy sụp các giá trị nền tảng như hôn nhân, gia đình, và ngay cả khái niệm về nam nữ.
Song song đó, một lực hút mạnh mẽ đang đưa người trẻ trở về với Thiên Chúa:
- Sự tiếp cận dễ dàng: Internet giúp phổ biến thần học, triết học và giáo huấn Kitô giáo, không còn bị bóp méo bởi truyền thông chống tôn giáo. Ngày nay, một video YouTube có thể chứa đựng kho tàng biện giáo mà các tu sĩ Trung cổ chỉ dám mơ tới.
- Chất lượng và sự thật nội tại: Đời sống không Thiên Chúa mang lại sự bất hạnh, tan vỡ, và nghệ thuật tầm thường. Ngược lại, các gia đình Kitô hữu sống đạo trở thành ánh sáng giữa bóng tối. Đức Giêsu dạy tha thứ, ăn chay, cầu nguyện, yêu thương – những điều làm con người hạnh phúc và được chúc phúc.
- Khủng hoảng của chủ nghĩa duy vật: Giả định rằng chỉ có vật chất tồn tại nay trở thành điều phi lý. Vật chất không giải thích được ý thức, toán học, chân lý phổ quát, hay câu hỏi căn bản: tại sao có sự hiện hữu thay vì hư vô?
Không phải ngẫu nhiên mà thế hệ đầu tiên lớn lên ngoài sự kiểm soát thông tin của báo chí, truyền hình, radio… lại tìm đường quay về với các chân lý từng bị loại bỏ.
Số liệu cho thấy số người trưởng thành lãnh nhận phép Rửa tội và trở lại Công giáo đang gia tăng ở Anh, Pháp, Hoa Kỳ. Thánh lễ Latinh truyền thống thu hút đông đảo người trẻ, dù nhiều người trong số họ sinh ra trong gia đình vô thần.
Điều này không chỉ là trào lưu thoáng qua, nhưng là một sự hồi sinh. Ý tưởng đúng đắn – Lời đã nhập thể nơi Đức Giêsu Kitô – đang trở lại như hạt giống sinh hoa trái.
Như chính Chúa đã nói trong dụ ngôn người gieo giống: có những hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả gấp trăm. Với Gen Z, “các thần giả” đã chết, và Thiên Chúa thật đang trở lại.
Tương lai, vì thế, mở ra một viễn cảnh hoàn toàn khác.
Tác giả Tom Colsy
Ideas are not toys. They have the power to put things into motion and affect reality.
As Genesis, the Prologue of John, and Aristotelian-Thomistic metaphysics tell us, the Word, the idea, the immaterial, is first conceived and only thereafter becomes material reality. This is the order of creation.
A carpenter dreams up a design for an elaborate chair before he carves the blocks of wood to make it so. J. K. Rowling conceived Harry and Hogwarts in her mind and consciousness long before a young Daniel Radcliffe was transformed into a scarred adolescent protagonist or the familiar settings were made into tourist attractions and figurines.
The architect submits his plans before the builders move his ideas onto a stone plain on your street.
Ideas are powerful forces, for good and for ill. The ideas of Marx, in the hands of Bolshevik agitators in 1910s Russia, were the transformative spirit which led to the USSR. Ideas can topple governments, save lives, ruin lives.
The right ideas, concordant with reality, lead to goodness and truth, and can help the people who adopt them to thrive. The wrong ones lead us—either quickly or slowly—to the abyss.
So when I learned this week that among the youngest generation to come of age—the so-called Generation Z of 18–28 year olds—belief in God is returning at a remarkable rate, I was not too surprised, even if I am a little taken aback at the speed of it. I understand the phenomenon of young people across the Western world returning to a religious belief their recent forebears flagrantly disregarded.
It demands consideration. For the ideas adopted by the generation soon to assume positions of leadership will inevitably shape what is to come.
According to the latest YouGov figures, between 2021 and 2025 belief in God among British youth skyrocketed, almost trebling from 18 per cent to 48 per cent. I myself was among their number. Received into the Catholic Church in March 2021, a few weeks before the Easter Vigil, I had started attending Mass two years prior while studying abroad in Oslo.
I cannot speak for all religiously minded young people. But I can speak for some. Many of my friends are also converts. We talk much. I know their backgrounds, their stories, their loves, their grievances.
The reason for this revival can be broken into push factors—the conditions which gave the young an impulse to look elsewhere than the contemporary godless orthodoxy they were fed—and pull factors, why specifically this is leading many to God.
I will begin with the push factors.
From the first postwar generation, the Baby Boomers, through Gen X to Millennials, Western children were largely educated, ruled and raised by adults who had progressively abandoned real belief in the Christian God and strict religious observance. Alongside this was frequently a naïve insistence that their doing so would usher in a utopia of heightened rationality, free from “downer” superstition and cruelty. I believe Gen Z are the first to realise what has resulted is in fact the opposite.
All our recent forebears have instead achieved widespread family dysfunction, divorce, slavery to sexual appetite, corruption in society, and the rapid undoing of one of the most incredible 2,000-year civilisational inheritances.
They notice that our corner of mankind no longer builds Venice, it builds ugly metropolises. No more do we make or celebrate Caravaggios, Van Eycks, Rembrandts, Canalettos, Michelangelos, Berninis, or Vivaldis. We have the likes of Bob Vylan and Iggy Azalea with her “OnlyFans”. The contrast has become stark.
And as Gen Z are to live through a world where negative birth rates mean their nations will be driven to the precipice within a century, they sense the errors of their forebears tangibly.
A recurrent theme here is ideas. Ideas are like seeds which flower into either a poisonous weed or a fruitful tree which produces life. Jesus Christ was onto something with the parable of the sower. Oftentimes ideas take a long time to germinate, grow and flower. It may take multiple generations. The ideas of the Reformation rapidly fractured Christendom, but the ideas of the Enlightenment took longer to secularise Europe.
After World War II, the ideas of postmodern philosophy, 1960s popular culture and social liberalism combined to transform Western societies. At first their changes correlated with a modicum of material prosperity. But, over time, the fruit has manifested: nihilism, an inability to answer basic questions surrounding gender, sex and the purpose of life, and crude materialistic politics amid dire societal crisis.
In a world where the very foundations—marriage, families, elementary truths such as what a woman is—are no longer secure, and where Gen Z were raised in a liberal vacuum where no values or creeds except tolerance exist, they have sought a path away from the precipice elsewhere.
They no longer value the “all you need is love” hippy idealism of the 1960s and 70s. They no longer see liberalism and democracy as infallible deities, for they are conscious of their failures. And all the condescending, sophisticated, received pronunciation tones of the New Atheists in the world are not enough to persuade them that disregarding God is a sensible path to truth.
That is the push. What is the pull? Some have expressed incredulity and mused about the potential inaccuracy of the YouGov poll. How much of this is accounted for by immigration? How deep does this mere ill-defined “belief in God” go? These are legitimate questions.
But the statistics elsewhere also reveal that a change—or the start of one—is taking place. Adult baptisms and conversions to the Catholic faith are rising in Britain, France and the US. The Latin Mass is booming in popularity among the young, many of whom were raised in irreligious homes.
What draws them? A compendium of factors. First, information and accessibility to religion are improved by the internet. Second, the ideas of Catholicism, traditional Christianity and the concept of a monotheistic God, presented without ridicule or caricature by hostile gatekeepers, are far more compelling than prior generations were led to believe.
One can now find the most informed and sophisticated religious apologetics, informed by centuries of advanced theology, in a YouTube video. What medieval monastics only dreamed of having, we now enjoy with ease.
While traditional Christian metaphysics, philosophy and theology have been largely excised from secular curriculums and treated with mockery in Hollywood, TV, music and popular culture, I do not believe it a coincidence that the first generation since the War raised without dependence on radio, television and legacy newspapers for their information—where ideas were more easily gatekept—are finding their way back to truths once artificially excluded.
Then there is the simple quality of the idea and reality itself. Those who live without God find their own efforts frustrated. Statistics show they are less happy. Their families and relationships are more likely to fail. Their art is vulgar.
Meanwhile, observant Christian families often shine as a beacon of light amidst the darkness. If there were a God who offered vital grace, lingering behind the veil of the cosmos, this is exactly what we would expect to see.
Jesus Christ’s teachings help one to lead a better life. Forgiveness and abandoning grudges make one happier. Fasting, prayer and loving others bring blessings in manifold ways. Liturgy, contemplation and mystery activate the consciousness more profoundly than the sedative effects of screens, sex and drugs.
What it counters is found lacking. Materialism—the quiet assumption that all that exists is physical matter—is a laughable absurdity and an impoverished belief of the lowest quality. Consciousness cannot be explained by materialism. Neither can mathematics. Neither can universals. Neither can the question of why there is something rather than nothing. Yet, until recently, it was a popularly held belief in the West.
How long could such a position hold without Hollywood and secular journalists to prop it up?
Do not underestimate the power of ideas. For Gen Z, the old gods are dead, and the old God has returned. The future looks very different indeed.
